Водовод и канализација

ЈКП “Водовод и Канализација” – Прилеп е организирано на два главни сектори и тоа:

• Технички сектор
• Финансиско – административен сектор

Техничкиот сектор е носител на главните активности на претпријатието а тоа е снабдување на населението со вода и одведување на отпадните води (фекални и атмосферски). Работата на овој сектор е обемна и ги опфаќа сите технички активности на претпријатието. Овој сектор е поделен на следните одделенија:

• Одделение за одржување и изградба на водоводи;
• Одделение за инвестиции
• Одделение санитарна контрола
• Одделение канализација
• Одделение водомерна работилница

Секое одделение има раководител на одделението, кој врши надзор на своите вработени и за тековната работа и проблемите кои настануваат во истото го известува раководителот на Техничкиот сектор. Раководителот на Техничкиот сектор одговара пред Директорот за сите активности во тековното работење на претпријатието.

Финансискиот сектор на претпријатието ги извршува сите активности поврзани со финансиските активности од читање на состојбата на водомерите во куќните приклучоци, печатење на сметки за потрошена вода, наплата на сметки за вода, директен контакт со корисниците за сите потреби кои претпријатието може да ги реализира преку својата дејност, активностите поврзани со правниот статус и организацијата на претпријатието како и регулирање на статусот на вработените во претпријатието. Финансискиот сектор е поделен на следните одделенија:

• Одделение сметководство
• Одделение наплата
• Одделение за АОП
• Одделение правни работи

Секое одделение има свој раководител кој ја контролира и регулира работата на вработените во одделението. Раководителите поднесуваат извештај за своето работење пред раководителот на секторот. Раководителот на Финансискиот сектор одговара директно пред Директорот на претпријатието.

Бројот на вработени во претпријатието е одреден со одлука на Управен одбор. Доклолку има потреба од дополнителен персонал, потребна е и нова одлука на Управен одбор.

Во однос на вработените, ЈКП “Водовод и Канализација” – Прилеп е доста флексибилно во поглед на потребите и развојот на претпријатието, како и развојот на активностите поврзани со работата на проектите во кои учествува.

Под систем за водоснабдување на населението со секогаш хигиенски исправна вода за пиење се подразбира збир на хидротехнички објекти и постројки на зафаќање на вода за пиење – (извори со каптажи, бунари, зафати од акумулации), постројки за кондиционирање на водата (фабрики за преработка на вода и дезинфекција, водоводната мрежа …

Водоводната мрежа е составен дел на водоводниот систем.

Водоводната мрежа ја сочинува системот на цевоводот за транспорт и дистрибуција на сурова и преработена вода, кои се протегаат од зафатните градби или уредите за пречистување, па се до крајните корисници на вода, заедно со соодветните арматури, објектите и уредите на нив.

Цевоводите се делат на магистрални цевоводи (главни доводи), примарна (дистрибутивна) и секундарна мрежа, терцијарна мрежа (куќни приклучоци).

Во согласност со техничките прописи и барања за експлоатација и одржување на цевоводите се вградуваат затворачи, воздушни вентили, редуктори на притисок, хидранти, испусти, мерни уреди и др.

Со цел да се обезбеди редовно и уредно одржување на водоводната мрежа неопходно е да се утврди степенот на приоритет и значењето на поедини објекти во рамките на дадениот систем, а со тоа и врстата, начинот и зачестеноста на активностите и нивното одржување.

Основни критериуми за утврдување на категоријата на објектите се:

• Профил на цевоводот;
• Вид на материјалот од кој е направен цевоводот;
• Локацијата на цевоводот (во урбанизиран или не дел од градот);
• Староста на цевоводот;
• Техничката состојба на цевоводот;
• Притисок на цевоводот;
• Значењето на потрошувачите кои се приклучени на соодветниот цевовод (болници, училишта);

Добро одржување на водоводната мрежа подразбира многу активности на планот на обезбедување на уредна и непрекината испорака на вода и тоа со постојан режим на снабдување (одреден притисок во мрежата и гарантиран квалитет на водата).

Со цел да се остварат овие принципи, треба да се настојува следното:

• Цевоводите заедно со соодветните арматури, објекти, уредите и станбените приклучоци постојано да се одржуваат во исправна состојба, што може да се оствари по пат на контрола на изведувањето на потребните работи во рамките на редовно и инвестиционо одржување;
• Навреме да се превземат сите потребни мерки околу замена на одредени цевоводи или делови на мрежата;
• Редовно да се испитува и анализира работата на целокупната водоводна мрежа, заради одржување на оптималниот режим и благовремено да се превземаат неопхопдните работи на натамошното подобрување на постојаниот режим;
• Брзо и организирано да се работи на одстранување на настанатите дефекти;
• Секојдневно да се испитува квалитетот на испорачаната вода;

Плански да се работи на истражување на причините за губитоците на вода и на нивно намалување.

Водоводот на град Прилеп започнат е да се гради во далечната 1952 година, а неговата изградба континуирано трае до денес.

Во овој момент ЈКП “Водовод и канализација” – Прилеп одржува еден сложен систем. Зафаќањето на вода и нејзино внесување во системот е можно од четири изворишта:

• Регионален водовод “Студенчица” со капацитет до 650 л/с
• Градски извори со нивните издашности
• Леково 10-20 л/с
• Пештерица 10-20 л/с
• Душници 10-15 л/с
• Пашоски Ливади 10-30 л/с
• Градски бунари
• Бунарско подрачје Кошарка 60 л/с
• Бунарско подраче Кишојца – Орушица 110 л/с
• Филтерна станица “Варош” со капацитет од 60 л/с

Обезбеденост на водоснабдувањеето по време и количина е 90% од РВ “Студенчица”, а 10 % од локалните извори, во години со нормално водоснабдување.

Бунарските системи и филтерната станица Варош имаат карактер на интервентни количини на вода во оние години кога издашноста на РВ “Студенчица” не е доволна за нормално водоснабдување на сите општини .

Системот работи со три резервоари: Резервоар “Варош” со В = 8040 м³ и кота на дно 718 м.н.в., резервоар “Топташ” со В = 2800 м³ и кота на дно 710 м.н.в. за ниска зона и резервоар во “Варош” со В = 225 м³ и кота на дно 738,4 м.н.в. за висока зона.

Располагаме уште со еден резервоар за ниска зона со запремина од 1300 м³ и кота на прелив 697 м.н.в. Во моментот не се користи. Конзервиран е и во добра кондиција

По однос на надморската висина на која се наоѓаат објектите, градот е поделен на две висински зони, висока и ниска, а границата меѓу нив е кота 670 м.н.в.

Високата зона се состои од две големи подзони: ВЗ Варош и ВЗ Рид .

Водоводната мрежа има приближна должина од 170 км, а на неа се вградени голем број разновидна опрема и арматура.

Мрежата е изградена од азбест-цементни, лиено-железни, пластични, полиетиленски и поцинкувани цевки. Најзастапен материјал е азбест-цементот 54 %, потоа полиетиленот 36%, а остатокот отпаѓа на другите профили. Во однос на дијаметарот располагаме со различни профили од ø 700 мм до ø 50 мм. Најчесто се користени цевките од С – тип за работен притисок од 10 бар. Најзастапен систем е системот “Витлак”. Работните притисоци во мрежата се движат од 2,5 до 3 бар за ниска зона, а до 5 бар за висока зона.

Корисниците се поврзани на дистрибутивната мрежа со посебни приклучоци. Бројот на куќни приклучоци, приклучоци за индустрија и институции изнесува 24 000 приклучоци .

ДОЛЖИНА НА ВОДОВОДНАТА МРЕЖА

ЈКП ВиК ги водоснабдува следните села, односно стопанисува со мрежите во нив. Дел од нив имаат сопствен бунар, а дел се поврзани на РВ Студенчица.

Оперативниот план на Одделение “Канализација” за одржување на фекална и атмосферска канализација во град Прилеп е замислен на следниот начин:

Се планира целокупното градско подрачје кое е опфатено со канализација да биде најмалку барем еднаш контролирано и исчистено.

Имено оперативната група за чистење на ревизиони шахти да ги контролира и исчисти истите ако во нив има талог, а после тоа специјалното возило под притисок да ги испери каналите.

Исто така и оперативната група за чистење на улични сливници

да ги контролира и исчисти уличните сливници да го транспортира материјалот во трактор и го однесе до одредено место за тоа.

Ова е планирано да се работи по реони (населби) и тоа по следниот начин:

Централното подрачје на град Прилеп и Стара Чаршија ќе се контролира редовно преку целата година и кога за тоа ќе има потреба.

Исто така и главните колектори.

При одржувањето на фекалната и атмосферската канализација Одделението “Канализација” се има сретнато со голем број на неправилности и потешкотии од различна природа.

Тешкотии кои се јавуваат од техничка природа се следниве:

–           Неправилно димензионирање и изведена фекална и атмосферска канализација;

–           Неправилно бетонирани ревизиони шахти;

–           Неправилно поставени улични капаци на ревизиони шахти;

–           Нештеловани ревизиони шахти и др.

Други неправилности и тешкотии се јавуваат од несовесност и недисциплинираност на граѓаните од град Прилеп, а тоа се:

–           депонирање на различен градежен материјал врз ревизионите шахти и уличните сливници;

–           Неправилно (диво) вклучување во атмосферската и фекалната канализација;

–           Недозволено фрлање на разни предмети во канализационата мрежа како: коски, пепел, гипс, цемент, крпи, песок, потоа недозволено фрлање на отпаден материјал од казарници, недозволено фрлање на неупотребена зимница и др.

–           Оштетување на капаци од ревизиони шахти и

–           Оштетување на решетки од улични сливници.